مقدمه
در سال‌های اخیر، صربستان به عنوان یک مقصد تحصیلی برای دانشجویان ایرانی، به ویژه در مقاطع کارشناسی و تحصیلات تکمیلی، مطرح شده است. این امر به دلایل مختلفی از جمله کیفیت بالای آموزش، هزینه‌های نسبتاً پایین تحصیل و زندگی، تنوع رشته‌های تحصیلی، عدم نیاز به ویزا برای اتباع ایرانی(البته تا سال۲۰۱۷) و روابط سیاسی و فرهنگی رو به رشد بین ایران و صربستان رخ داده است.
صربستان، کشوری است با پیشینه‌ای غنی در ارائه آموزش باکیفیت، دروازه‌های فرصت‌های تحصیلی بی‌نظیری را به روی دانشجویان ایرانی می‌گشاید. دانشگاه‌های این کشور با بهره‌مندی از استادان مجرب، به‌روزترین امکانات آموزشی و ارائه مدارک معتبر در سطح بین‌المللی، بستری مطلوب برای ارتقای دانش و مهارت‌های علمی دانشجویان فراهم می‌کنند. هزینه‌های پایین تحصیل و زندگی در صربستان، در کنار بورسیه‌های تحصیلی متنوع، این کشور را به مقصدی اقتصادی و مقرون به صرفه برای دانشجویان ایرانی تبدیل کرده است. فارغ‌التحصیلان با یافتن شغل مناسب در رشته‌های مرتبط با نیاز بازار کار صربستان، می‌توانند آینده‌ای شغلی خوبی را برای خود رقم بزنند.
سابقه حضور دانشجویان ایرانی در صربستان به دوران یوگسلاوی سابق باز می‌گردد. در آن زمان، تعدادی زیادی از دانشجویان ایرانی برای تحصیل در رشته‌های پزشکی و مهندسی به دانشگاه‌های یوگسلاوی اعزام می‌شدند. پس از فروپاشی یوگسلاوی، صربستان به عنوان یکی از کشورهای مستقل به مسیر خود در زمینه آموزش عالی ادامه داد و دانشگاه‌های این کشور همچنان پذیرای دانشجویان ایرانی بودند.
در سال‌های اخیر، با افزایش تمایل دانشجویان ایرانی به تحصیل در خارج از کشور، روابط رو به رشد بین ایران و صربستان، و بورسیه‌های تحصیلی متعددی که توسط دولت صربستان ارائه می‌شود،یکی از این بورسیه ها؛ پروژه جهان در صربستان؛ می باشد که سالانه تعدادی سهمیه به جمهوری اسلامی ایران تعلق می گیرد.
شاهد افزایش قابل توجه تعداد دانشجویان ایرانی در این کشور بوده‌ایم. در زمان یوگسلاوی سابق در حدود ۳هزار دانشجو ایرانی در این کشور مشغول به تحصیل بودند البته برآورد دقیقی از تعداد دانشجویان ایرانی در صربستان وجود ندارد، چرا که این آمار به طور مداوم در حال تغییر است. با این حال تخمین زده می‌شود که حدود ۲۰۰ دانشجو ایرانی درحال حاضر در دانشگاه‌های صربستان هستند که بیشتر آنها در دانشگاه های بلگراد، نووی ساد، کراگویواتس و نیش تحصیل می کنند.
دانشجویان ایرانی در حال حاضردرشهر بلگراد(۶۰)، نوی ساد(۵۰) و کراگویواتس(۵۰) نفر مشغول به تحصیل هستند.
دانشگاه بلگراد قدیمی‌ترین و بزرگترین دانشگاه صربستان است و دررشته‌های مختلف از جمله پزشکی، مهندسی، علوم پایه و علوم انسانی برنامه‌های آموزشی ارائه می‌دهد.
همچنین دانشگاه نووی ساد دومین دانشگاه بزرگ صربستان است و در رشته‌های مختلف از جمله کشاورزی، پزشکی، مهندسی و علوم انسانی برنامه‌های آموزشی ارائه می‌دهد.
دانشگاه کراگویواتس نیز در رشته‌های مختلف از جمله پزشکی، مهندسی، علوم پایه و علوم انسانی برنامه‌های آموزشی ارائه می‌دهد. البته اغلب دانشجویان ایرانی در رشته‌های پزشکی و دندانپزشکی به زبان انگلیسی در این دانشگاه‌ها تحصیل می کنند. دانشکده پزشکی کراکویواتس در سال ۲۰۲۳ به ۲۸۴ دانشجوی خارجی از ۱۸ کشور از جمله ایران بورسیه داده است. رشته‌های محبوب بین دانشجویان ایرانی در حال تحصیل در صربستان شامل موارد زیر می‌شود که پزشکی، دندانپزشکی در صدر آنها قرار دارد ( با توجه به سابقه درخشان دانشگاه‌های صربستان در رشته پزشکی و دندانپزشکی همچنین هزینه‌های نسبتاً پایین تحصیل در این رشته ها، یکی از محبوب‌ترین انتخاب‌ها برای دانشجویان ایرانی است.)
مهندسی، علوم پایه ( دانشگاه‌های صربستان در رشته‌های مهندسی، به خصوص مهندسی برق، مکانیک، عمران، معدن و نفت وگاز از شهرت جهانی برخوردار هستند.
علوم انسانی، هنر (رشته‌های تاریخ، فلسفه، موسیقی، نقاشی و مجسمه‌سازی نیز دارای سابقه و اعتبار هستند.)
علاوه بر مزایای تحصیلی، صربستان با فرهنگ غنی و مردمی مهمان‌نواز، تجربه‌ای فرهنگی منحصر به فرد را به دانشجویان ایرانی هدیه می‌دهد. جشنواره‌ها و رویدادهای فرهنگی متعدد، فرصتی برای آشنایی با فرهنگ و آداب و رسوم این کشور و غرق شدن در غنی بودن میراث فرهنگی آن فراهم می‌کنند. امنیت بالا، طبیعت بکر و زیبا و موقعیت جغرافیایی مناسب صربستان در مرکز اروپا، از دیگر مزایای تحصیل در این کشور است که آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای دانشجویانی تبدیل می‌کند. همچنین دانشجویان ایرانی این فرصت را دارند تا فرهنگ غنی ایران را به شهروندان صربستان و لایه اولیه مردم این کشور معرفی کنند و با تبادل با دانشجویان خارجی دیگر در صربستان می توان جنبه‌های مختلفی فرهنگی را مورد بررسی قرار دهند.
چالش های تحصیل در صربستان:
متقاضیان تحصیل در این کشور باید از چالش‌های پیش روی خود نیز آگاه باشند. یکی از این چالش‌ها، موانع زبانی است. زبان صربی، زبان رسمی این کشور، زبانی اسلاوی است که یادگیری آن برای دانشجویان می‌تواند دشوار باشد.
همچنین مشکلات اقتصادی چالش دیگری است که دانشجویان ایرانی ممکن است با آن روبرو شوند. اقتصاد صربستان در حال توسعه است و یافتن شغل یا مسکن مناسب ممکن است دشوار باشد. عامل دیگری که می تواند چالش برانگیز باشد تنهایی است که بر روحیه دانشجویان ایرانی در دوران تحصیل در صربستان تاثیر بگذارد. دور بودن از خانواده و دوستان می‌تواند دلتنگی و احساس تنهایی را به همراه داشته باشد. که باعث می شود با الگو قرار دادن فرهنگ صربستان خود را در این فرهنگ غرق کنند و بخواهند جنبه های منفی این فرهنگ را نیز در قالب فرهنگ خود بگنجانند.
با توجه به روند رو به رشد تمایل دانشجویان ایرانی به تحصیل در خارج از کشور، روابط رو به رشد بین ایران و صربستان، و همچنین مزایای متعدد تحصیل در این کشور، پیش‌بینی می‌شود که در سال‌های آینده شاهد افزایش تعداد دانشجویان ایرانی در صربستان باشیم. دولت صربستان نیز با ارائه بورسیه‌های تحصیلی و تسهیلات مختلف برای دانشجویان خارجی، از جمله دانشجویان ایرانی، سعی در جذب دانشجویان بیشتر به این کشور دارد.
در حال حاضر مدارک دانشگاه بلگراد و کراگویواتس در ایران ارزشیابی می شود و احتمالا در آینده نیز مدارک دانشگاه نوی ساد نیز ارزیابی شود.هزینه تحصیل بسته به دانشگاه و رشته تحصیلی در صربستان متغییر می باشد؛ هزینه تحصیل در دانشگاه‌های صربستان به طور متوسط بین۳۰۰۰ تا ۷۵۰۰ یورو در سال است و هزینه‌های زندگی در صربستان نسبت به اروپای غربی نسبتاً پایین‌تر است و ماهیانه حدود ۷۰۰ تا ۲۰۰۰یورو می باشد.
۱۴۰۳/۰۴/۰۳
نظر شما